دعا برای تسلیم (قرآن)تسلیم شدن در برابر خداوند از جمله دعاهای مهمی است که در قرآن آمده است. ۱ - دعای حضرت ابراهیم و اسماعیلدرخواست تسليم، از جمله دعاهاى ابراهیم و اسماعیل علیهالسلام به هنگام ساختن کعبه: «وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ • رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ؛و (نیز به یاد آورید) هنگامی را که ابراهیم و اسماعیل، پایه‌های خانه (کعبه) را بالا می‌بردند، (و می‌گفتند: ) پروردگارا! از ما بپذیر، که تو شنوا و دانایی! پروردگارا! ما را تسلیم فرمان خود قرار ده! و از دودمان ما، امتی که تسلیم فرمانت باشند، به وجود آور! و طرز عبادتمان را به ما نشان ده و توبه ما را بپذیر، که تو توبه پذیر و مهربانی! » ۲ - دعای فرزندان ابراهیمتسلیم گروهی از فرزندان ابراهیم علیهالسلام در برابر خداوند، از دعاهای وی در پیشگاه الهی: «رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ؛پروردگارا! ما را تسلیم فرمان خود قرار ده! و از دودمان ما، امتی که تسلیم فرمانت باشند، به وجود آور! و طرز عبادتمان را به ما نشان ده و توبه ما را بپذیر، که تو توبه پذیر و مهربانی!» «من» در «من ذریتنا» تبعیضیه است، زیرا خداوند به ابراهیم علیه‌السّلام از قبل خبر داده بود که بعضی از فرزندان او ظالم اند. ۳ - دعای حضرت یوسفمردن در حال تسلیم در برابر خداوند، از دعاهای یوسف علیهالسلام: فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَى يُوسُفَ آوَى إِلَيْهِ أَبَوَيْهِ وَقَالَ ادْخُلُواْ مِصْرَ إِن شَاء اللّهُ آمِنِينَ • ... أَنتَ وَلِيِّي فِي الدُّنُيَا وَالآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ؛و هنگامی که بر یوسف وارد شدند، او پدر و مادر خود را در آغوش گرفت، و گفت: همگی داخل مصر شوید، که انشاء الله در امن و امان خواهید بود! ... تو ولی و سرپرست من در دنیا و آخرت هستی، مرا مسلمان بمیران و به صالحان ملحق فرما!» ۴ - دعای ساحران مؤمنمردن در حال تسلیم در برابر اوامر الهی، از دعاهای ساحران مؤمن به موسی علیهالسلام: «وَمَا تَنقِمُ مِنَّا إِلاَّ أَنْ آمَنَّا بِآيَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءتْنَا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِينَ؛انتقام تو از ما، تنها بخاطر این است که ما به آیات پروردگار خویش (هنگامی که به سراغ ما آمد) ایمان آوردیم. بارالها! صبر و استقامت بر ما فرو ریز! (و آخرین درجه شکیبایی را به ما مرحمت فرما!) و ما را مسلمان بمیران!» ۵ - حکم دعا براى تسليمجواز دعا به درگاه خداوند، براى تسليم بودن در برابر خداوند: «رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ ...؛ پروردگارا ما را تسلیم (فرمان) خود قرار ده....» آیه مزبور دلالت دارد که جایز است شخص مسلمان دعا کند خداوند او را مسلمان قرار دهد. این مسلمان قرار دادن یا به اعتبار زیادت اسلام و اخلاص است یا به اعتبار استمرار و آیند. ۶ - پانویس۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۹۸، برگرفته از مقاله «دعا برای تسلیم». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۱، ص۳۸۵، برگرفته از مقاله «حکم دعا (دعا برای تسلیم)». |